Dr. Şerife Çilli
Ramazan ayında manevî kazançlar sağladığımız gibi sağlıklı beslendiğimiz takdirde fiziksel ve zihinsel olarak da pek çok kazanç elde edebiliriz.
Oruç tutmanın, sindirim sistemimizi dinlendirip rahatlattığı herkes tarafından bilinen bir gerçektir. Sindirim sistemi, dinlenmeye geçince vücudun diğer organlarının kanlanması artar, canlanır ve daha iyi çalışmaya başlar. Karaciğer, vücudu zararlı maddelerden kolaylıkla temizler; kemik iliği uyarılarak kan yapımı artar; kan yağları düşerek kolesterol kontrolü sağlanır. Alınan karbonhidrat ve şeker azalınca kan seviyesi kontrollü hâle gelir. Tansiyon hastalarında, az yemeye bağlı olarak kan basıncı kontrolü kolaylaşır. Bağışıklık sistemi de güçlenir.
Ramazan ayında, sahurdan iftara kadar yemek yenmediği için aşırı yeme önlenmiş olur. Bu aralık aynı zamanda sigara gibi zararlı alışkanlıkları da azaltmaya yardımcı olur.
Ramazan ayının manevî havası, birçok insana huzur ve güven ortamı sağladığından insanın moral seviyesini yükseltir ve stresini azaltır.
İftar ve sahurda, sağlıklı ve dengeli beslenerek fazla kilolardan kurtulabilir.
Son yıllarda gündemimizi işgal eden korona virüs pandemisi ve yeni ortaya çıkan virüsler nedeniyle bağışıklığımızı güçlendirmek daha da önem kazandı.
Bağışıklık sistemi, sağlıklı dokuyu yabancı maddelerden ayırt edebilir ve istenmeyen bir madde tespit ettiğinde vücudu zararlı istilacılardan korumak için karmaşık bir bağışıklık tepkisi başlatır. Ayrıca ölü ve hatalı hücreleri tanır ve temizler. Bağışıklık sistemi zayıfladığında, zararlı mikro organizmalara karşı vücudun savunma hattı zayıflar. Yapılabilecek bazı yaşam tarzı değişiklikleri, genel sağlık kurallarına uymak, yeterli ve dengeli beslenmek bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasını sağlamaya yardımcı olur.
Ramazan Ayında Güçlü Bağışıklık İçin Neler Yapabiliriz?
- Mutlaka sahura kalkılmalı,
- Uyku yeterli ve verimli hâle getirilmeli,
- İftardan sahura kadar aralıklı olarak yeterli sıvı alınmalı,
- İftar ve sahurda, yavaş yavaş ve az miktarda yemeli, yiyecekler iyice çiğnenmeli, sofradan doymadan kalkılmalı,
- Sağlıklı ve dengeli beslenmeli, bağışıklığı güçlendirecek besinlere yer verilmeli,
- Düzenli egzersiz yapılmalı, sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durulmalıdır.
Bağışıklık Sistemimizi Güçlendirmek İçin Nasıl Beslenmeliyiz?
- İftardan sahura kadar aralıklı olarak en az 2,5 litre sıvı alınmalıdır. Diüretik etkili, yani vücuttan sıvı atılımını artıran çay kahve gibi içecekler daha az içilmeli, bunun yerine bağışıklığı destekleyecek ıhlamur, kuşburnu, ekinezya, papatya gibi bitki çayları tercih edilebilir.
- Şekerli, tuzlu ve aşırı yağlı besinlerden, hamur işlerinden uzak durulmalı, kan şekerini hızlı yükselten yiyecek ve içeceklerden (gazlı içecekler, işlenmiş et ürünleri, hazır soslar, aşırı tuzlu gıdalar, kızartmalar veb.) özellikle uzak durulmalıdır. Ekmek olarak aşırıya kaçmadan tam buğday ekmeği veya tahıllı ekmek tüketilebilir.
- Sebze ve meyveler: Özellikle C vitamini içeren meyvelerin tüketilmesi tercih edilmeli ancak bunda da aşırıya kaçılmamalıdır. İftarda bol yeşillikli ve limonlu salatalar, hurma, brokoli, ıspanak, kırmızı pancar, havuç, lahana gibi bol lif içeren gıdalar tercih edilmelidir. Bunlar ayrıca kabızlığı da önleyecektir. İftardan 2 saat sonra ara öğün olarak da turunçgiller, kayısı, incir gibi bol lifli meyveler yenilebilir. Zencefil de enfeksiyonların önlenmesine yardımcı olarak bağışıklığı güçlendiren besinler arasında yer alır.
- Protein: Bağışıklık sistemi için proteinler çok önemlidir. Vücudun savunma hücrelerinin görev yapabilmesi için bu hücrelerin temel yapı taşı olan proteinin günlük yeterli miktarda alınması gereklidir. Kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, süt ve süt ürünleri kaliteli protein kaynaklarıdır. Sahurda, mideden geç boşalarak uzun süre tok tutacak protein ve liften zengin süt, yoğurt, yumurta, hurma, ceviz, badem, fındık tercih edilebilir.
- Kurubaklagiller: Bitkisel protein kaynağı olan yeşil mercimek, nohut, fasulye, barbunya gibi gıdalar hem sulu yemek olarak hem de salatalarda tüketilebilir.
- Probiyotikler: Bağışıklık sistemini güçlendirmek için probiyotik içeren yoğurt, kefir gibi ürünler Ramazan sofralarında yer alabilir. Turşular da aşırı olmayacak şekilde iftarda tüketilebilir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Düzenli egzersiz sağlıklı olmanın ve bağışıklığı güçlendirmenin önemli bir parçasıdır. Egzersiz ile kan dolaşımı hızlandırılarak dokuların daha iyi kanlanması, oksijen alması, bağışıklık hücrelerinin organlara daha hızlı ulaştırılarak savunma sisteminin güçlendirilmesi, enfeksiyonlara karşı koruma sağlayacaktır. Günde en az yarım saatlik hafif egzersiz mutlaka yapılmalıdır.
Sigara gibi zararlı alışkanlıklar, bağışıklık sistemine ciddi şekilde zarar vermektedir. Ramazan ayının manevî ikliminde, sigaradan uzak durmak hatta tamamen bırakmak maddî ve manevî pek çok katkı sağlayacaktır.
Ramazan ayının hepimize maddî ve manevî güzellikler getirmesi dileğiyle…