Hafize Teker Berktaş -Mimar-
Ankara’nın Manevi Mirası: Hacı Bayram Veli Cami
Hacı Bayram Veli Cami; Ankara’nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan, tarihî ve manevi değeri oldukça yüksek olan, şehrin en bilinen camilerindendir.
15. yüzyılda II. Murad Dönemi’nde Mimar Mehmet Bey’e yaptırılmıştır. Osmanlı mimarisinin zarif özelliklerini taşıyan caminin avlusunda Bayrami tarikatının kurucusu ve Anadolu’nun önemli mutasavvıflarından Hacı Bayram Veli Hazretlerinin türbesi ve Roma Dönemi’nden kalma Augustus Tapınağı’nın kalıntıları bulunur.
Mimari Özellikler:
Dikdörtgen planlı taş ana gövdenin üzerine tuğla örülerek yapılmıştır. Kiremitten oluşan bir çatıya sahip olan cami, alışılanın aksine kubbesizdir. İki şerefeli tek bir minarenin bulunduğu cami, sadeliğin yanında hayranlık verici detaylar barındırmaktadır.
İç mekânda ahşap işçiliği, hat sanatı süslemeleri ve Osmanlı mimarisine uygun zarif detaylar görülmektedir. Özellikle mihrap ve minberdeki ince işçilik dikkat çekmektedir. Tüm bu detaylar ziyaretçilere huzur dolu, manevi bir atmosfer yaşatmaktadır.
Zaman içinde yapılan restorasyonlar ve eklemelerle bugünkü hâline gelen caminin kuzey ve batıdaki son cemaat yeri de sonradan eklenen kısımlardandır.
Asırlardır Süregelen Huzur Kapısı:
Hacı Bayram Veli Türbesi
14. yüzyılın sonlarında Ankara’da doğmuş ve özellikle Anadolu’da İslami hayat yaşanmasında büyük katkıları olan Hacı Bayram Veli Hazretlerinin türbesi, mihrap duvarına bitişik olacak şekilde aynı avluda yer almaktadır. Cami mimarisinden farklı olarak kare planlı ve üzeri kurşun kubbe ile örtülü bir yapı olan türbenin ön cephesi mermer kaplıdır.
Bayrami tarikatı ile çok büyük kitlelere ulaşan Hacı Bayram Veli’nin bilinen en önemli talebelerinden bazıları; Eşrefoğlu Rumi, Göynüklü Uzun Selahaddin, Yazıcızade Kardeşler (Ahmet Bican ve Mehmet Bican) Fatih Sultan Mehmed Han’ın hocası Akşemseddin’dir. Hatta bir rivayette, Sultan II. Murad’a, oğlunun İstanbul’u fethedeceğini söylediği yer alır. Yine o dönemde Sultan’ın fermanı ile Hacı Bayram Veli’nin talebelerini sadece ilim ile uğraşması amacıyla vergiden ve askerlikten muaf tutulacağı bildirilmiştir. Daha sonraki dönemlerde de her zaman Osmanlı padişahları tarafından önem verilen bir tarikat olmuştur.
Caminin bahçesinde bir de 18. yüzyılda yapılan Osman Fazıl Paşa türbesi bulunmaktadır.
Tarihin ve Maneviyatın Buluştuğu Eşsiz Mekan
Ankara’nın kalbinde bulunan Hacı Bayram Veli Cami, ibadet edenler ve ziyaretçiler için önemli bir merkez olmanın yanı sıra bulunduğu yüksek konumun da etkisiyle huzur ve manevi derinlik arayanların uğrak noktasıdır.
Tarihî atmosferiyle her yıl binlerce kişiyi ağırlayan bu kutsal mekân, Ankara’nın en önemli sembollerinden biri olmaya devam etmektedir.
Son yıllarda, çevresinde yapılan bazı düzenlemeler ile ailece keyifli vakit geçirmek adına daha da uygun hâle gelmiştir. Son olarak caminin geniş avlusunda yürüyerek huzurlu bir atmosferin tadını çıkarabilir, buradan Ankara Kalesi’ni ve şehrin eşsiz manzarasını seyredebilirsiniz. Ayrıca caminin aşağısında bulunan kafe ve kitabevlerinde vakit geçirerek hem dinlenebilir hem de tarihî ve manevi dokuyu hissetmeye devam edebilirsiniz.