Kur’an-ı Kerim’e başlanırken bir de biliyorsunuz eûzü çekiliyor. O da bir ayet-i kerimede Allah’ın emridir bize: (Ve izâ kara’te’l-kur’âne festeiz billâh) “Kur’an-ı Kerim’i okuduğun zaman Allah’a istiâze et.” (mine’ş-şeytâni’r-racîm) Yani “racîm olan şeytanın şerrinden Allah’a sığın!” buyruluyor.[1]
Çünkü ne olabilir? İnsan ya Allah’ın rızasını kazanmak için iş yapar, ya da şeytana uyar. Şeytanın kandırmasıyla günah olan, haram olan, yanlış olan bir işi yapar. O bakımdan şeytana uymamayı da, şeytana tapınmamayı, şeytanın yanlış vesveselerine aldanmamayı da düşünmesi lazım bir insanın. Onun için eûzü-besmele çekmemiz lazım. Yani şeytandan Allah’a sığınmak lazım. Rahmetinden kovulmuş, tard edilmiş, huzurundan atılmış o şeytandan Allah’a sığınmak lazım. Çünkü insanları kandırmak için uğraşan bir varlık.
Ve rahmeti engin olan, merhameti engin olan, mûtî kullarını, mümin kullarını ahirette mükafatlandıracak olan Allah’ın o mükafatını düşünerek, ezelde bize ihsan ettiği lütuflarını, nimetlerini düşünüp şükür dolu olarak; ahiretteki mükafatları da kaçırmamayı, azaba uğramayıp, aksine lütfa ermeyi düşünerek bir işi yapmayı sağlayan bir ibare olmuş oluyor bu bismillâhi’r-Rahmâni’r-rahim. Yani insan okudukça, derin derin düşündükçe besmeleye karşı muhabbeti daha çok artıyor. İnşallah besmele bundan sonra gözümüzün önünde daha çok bulunsun. Her işimizi bu manaları düşünerek yapmaya gayret edelim. Allahu Teâlâ Hazretleri her işi rızasına uygun yapmayı cümlenize, cümlemize nasip eylesin.
Ben bu sohbetimde böylece, besmelenin ne kadar mühim olduğunu, ne kadar derin anlamı olduğunu kırık dökük cümlelerimle anlatmış oldum. Bir de bu sohbetimin sonunda hocamız cennet mekân Mehmed Zâhid Kotku Hazretleri’nin, biliyorsunuz, bize hadis-i şeriflerden, Kur’an-ı Kerim ayetlerinden topladığı Evrâd-ı Şerife’si, bir kitabı vardır. Sabahları okuruz. Kardeşlerimiz her zaman okurlar. Orada bu bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ile ilgili salı günü evrâdı arasında çok güzel bir dua var: “Yâ Rabbi!” diyor, “Ben senden şu duamda zikrettiğim, istediğim şeyleri bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm’in hürmetine, azametine, celâline, cemâline, kemâline, heybetine, menzilesine, kuvvetine, ceberûtuna, ululuğuna, senâsına, bahâsına, kerâmetine, saltanatına, bereketine, izzetine, kuvvetine, kudretine dayanarak istiyorum!” manasına, güzel, çok duygulandırıcı bir dua. Onu okuyarak sohbetimi tamamlamak istiyorum.
Kur’an-ı Kerim tefsirine böylece bu akşam bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm‘in izahıyla başladık. Allahu Teâlâ Hazretleri bu tefsir izah sohbetlerimizde bizi tevfîkât-ı samedâniyesine mazhar eylesin. Bu işi sonuna kadar tamamlamayı ihsân eylesin. Bunu diliyoruz ve daha başka lütuflarını diliyoruz ve onun için hocamızın öğrettiği bu duayla sohbetimi bitirmek istiyorum:
Bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm.
Allâhümme innî es’elüke bi hakki bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi hürmeti bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi fadli bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi azameti bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi celâli bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi cemâli bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi kemâli bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi heybeti bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi menzileti bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi melekûti bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi ceberûti bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi kibriyâi bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi senâi bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi bahâi bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi kerâmeti bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi sultâni bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi bereketi bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi izzeti bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi kuvveti bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm ve bi kudreti bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm en yüveffikanâ li itmâmi tefsîri’l-Kur’âni’l-Kerîm.
Yâ ilâhenâ! İrfa’ kadrenâ, veşrah sudûrenâ, ve yessir umûrenâ, ve’rzuknâ min haysü lâ yahtesib. Bi fadlike ve keremike yâ men hüve kâf hâ yâ ayn sâd, hâ mîm ayn sîn kâf. Ve nes’elüke’llâhümme bi celâli’l-izzeti ve celâli’l-heybeti ve ceberûti’l-azameh, en tec’alenâ min ibâdike’s-salihîn, ellezîne lâ havfun aleyhim ve lâ hüm yahzenûn, bi rahmetike yâ Erhame’r-râhimîn.
Ve en tüsallî alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âli seyyidinâ Muhammed, bi rahmetike yâ Erhame’r-râhimîn. Allâhümme innâ nes’elüke mine’l-hayri küllihî ve neûzü bike mine’ş-şerri küllihî. Allahüme’rham ümmete muhammeden rahmeten âmmeh.[2]
Rabbimiz, ümmet-i Muhammed’e lütfuyla keremiyle muamele eylesin. Bizi dünyanın ve ahiretin her türlü hayırlarına bu dua berekâtıyla, lütfuyla, keremiyle, habîb-i edîbi hürmetine nâil eylesin. Hem dünyada, hem ahirette aziz ve bahtiyar eylesin.