18 Şubat 2025 / 19 Şaban 1446

Sağlıklı Pirinç Tüketimi

 

Diyetisyen Kübra Kızıltaş – 

Pirinç ülkemizde ve tüm dünyada tüketilen önemli bir besin kaynağıdır. Sade olarak tüketildiği gibi çorbalarda, salatalarda ve çeşit çeşit yemeklerde kullanılması ile sofralarda sık bulunan gün aşırı tüketilen bir tahıldır. Bu sebeple içerisinde bulunan maddelerden pişirme yöntemine kadar sağlıklı olması önemlidir. 

Pirinç diğer tahıllara oranla 10 kat daha fazla inorganik arsenik biriktirir. Arsenik suda, havada, toprakta doğal olarak oluşan bir elementtir. İnorganik formu zehirlidir. İçme suyu ve yiyecek yoluyla maruziyet oluşur.

Pirinç, tüketim sıklığı ve muhtevasındaki inorganik arsenik oranı göz önüne alındığında sağlığımız için ciddi riskler barındırır. Araştırmalar düşük inorganik arseniğe maruziyetin kanser, kalp damar hastalıkları, solunum rahatsızlıkları ve diyabet riskini artırdığını göstermiştir. Vücut ağırlıklarına göre çocuklar inorganik arseniğe yetişkinlere göre üç kat daha fazla maruz kalmaktadır. Özellikle bebek beslenmesinde dahi kullanılan pirinç unu günlük toplam besin alımı ile birlikte değerlendirildiğinde ciddi risk oluşturmaktadır.

Pirinci arsenikten arındırmak için birçok pişirme yöntemi üzerinde çalışma yapılmıştır. Bunlar arasında 1 bardak pirinci 5 bardak kaynamış suda 5 dakika kaynatıp süzüp, 1 bardak pirinci 2 bardak su ile kısık ateşte çektirerek pişirmek en etkili yöntem olarak gösterilmiştir. Beyaz ve kahverengi pirinç için sırasıyla %54 ve %73 oranında inorganik arseniğin ortadan kaldırdığı raporlanmıştır. Böylece bebekler, çocuklar ve yetişkinler için daha sağlıklı pirinç tüketimi sağlanmaktadır.

İnorganik arseniğin yanı sıra magnezyum, potasyum, çinko gibi birçok faydalı mineral pirinci çevreleyen kepekte daha yoğun olarak bulunmaktadır. Önce kaynatıp sonra çektirerek pişirme ile kahverengi pirinçte yüksek oranda arsenikten arındırma ve minerallerden daha fazla yararlanmak mümkündür.

Ülkemizde sık kullanılan Baldo ve Osmancık pirincine göre Basmati pirinci çok daha düşük oranda inorganik arsenik içermektedir.

 

Kaynaklar

  1. Improved rice cooking approach to maximise arsenic removal while preserving nutrient elements. M. Menon, W. Dong, X. Chen et al. Science of the Total Environment 755 (2021) 143341
  2. Assessment of human dietary exposure to arsenic through rice. M.A. Davis et al. / Science of the Total Environment 586 (2017) 1237–1244
  3. Essential nutrient element profiles in rice types: a risk–benefit assessment including inorganic arsenic. British Journal of Nutrition , Volume 128 , Issue 5 , 14 September 2022 , pp. 888 – 899
  4. Cooking rice in a high water to rice ratio reduces inorganic arsenic content. J. Çevre. Monit. 2009,11 , 41-44
Henüz Yorum Yok

Cevap Yaz

Tüm alanları doldurunuz