Yiyecek ve içecek konusunda Resulullah (s.a.s)’in tek tür besin üzerinde ısrar ederek diğer besinlerden nefsini men etmek gibi bir alışkanlığı yoktu. Çünkü böyle bir tutum içine girmek ciddi bir biçimde bünyeye zarar vereceği gibi, bunu sürdürmek de zor olabilir. Böyle hallerde değişik besin almazsa insan zayıflar yada sağlığı bozulur. Tek besine alışan bünye de, yemek istediğinde değişik besinleri kabul etmez, bundan dolayı da çok zarar görür.
Peygamber Efendimiz bu davranışın tam tersine insanların yemek alışkanlığında oldukları et, sebze, ekmek, hurma ve benzeri yiyecekleri yer ve içerlerdi.
Efendimiz yiyecek konusunda dengelenmesi gereken bir durum olduğu zaman ona zıt bir yiyecekle bunu telafi ederdi. Mesela hurmanın sıcaklığını karpuzla dengelemiştir. Eğer zıt bir yiyecek bulamazsa ihtiyacı kadar yer, aşırıya kaçmazdı. Gönlünün istemediği yiyeceği yemez, o yemeği yemek için de kendini zorlamazdı. Peygamberimizin bu tutumu sağlığı korumada önemli bir kuraldır. İnsan canının çekmediği bir yiyeceği yediğinde bu yiyeceğin zararı faydasından daha çok olur.
Peygamberimiz kesinlikle bir yemeğe kusur bulmaz, hoşlanırsa o yemeği yer, hoşlanmazsa o yemeği yemezdi. Peygamberimiz eti severdi, en sevdiği et, koyunun kolları ve ön kısmı idi. Şüphesiz koyun etinin en hafif kısmı boyun, kol ve pazı etleridir. Bu et mideye hafif gelir ve sindirimi kısa sürer.
Buhari ve Müslim’in sahihlerinde anlatıldığına göre; “Peygamber Efendimiz’e bir et getirildi, kolu ona sunuldu, bundan hoşlanmıştı.”
Peygamber Efendimiz helvayı ve balı severlerdi. Et, bal ve helvadan olan üç yiyecek besin maddelerinin en üstünü, vücut, ciğer ve organlar için en yararlısıdır. Bunları yemekte, sağlığı ve kuvveti koruma bakımından büyük yarar vardır.
Yine Peygamber Efendimiz ekmeği, bulabildiği herhangi bir katıkla yerdi. Bazen et yer ve “Et, dünya ve ahirette insanların yiyeceklerinin efendisidir,” derdi. Bazen ekmeği karpuzla ve hurmayla yerdi. Kimi zaman da sirkeyle yer, “Sirke, ne güzel katıktır.” buyururdu.
Peygamberimiz, bölgesinin ürünleri olan meyveler olgunlaştıkları zaman onlardan yerdi ve yemekten kaçınmazdı. Bu da yine sağlığı korumanın en büyük nedenlerindendir.
PEYGAMBERİMİZİN SOFRA ADABI
Peygamber Efendimiz “Dayanarak yemek yemem.” ve “Ben ancak bir kulun oturduğu gibi oturur ve bir kulun yemek yediği gibi yemek yerim.” buyurmuştur.
Dayanarak yemek, yemeğin doğal akışına engel olur ve süratle mideye girmekten alıkoyar. Mideye basınç yapar, bunun sonunda midenin besin maddesini ayrıştırması gerçekleşmez.
Peygamber Efendimiz yemeği üç parmağıyla yerdi. Lokmaları tutuş bakımından en yararlı tutuş şekli budur. Aşırı derecede sıcak bir yemeği yemediği gibi, bir gün önce pişip geceleyen ve ertesi güne kalan yemeği de yememiştir. Kokmuş, bozulmuş ve ekşimiş yemekleri de yemezdi. Bu tür yiyeceklerin hepsi insan sağlığına zararlıdır.
Peygamber Efendimiz balık ve sütü, süt ve ekşiyi, sıcak ve soğuğu, katı ve sıvıyı birlikte yemediği gibi peklik ve ishal yapan, çabuk ve geç sindirilen kızartma ve haşlama, taze ve bayat, süt ve yumurta, et ve süt gibi ürünleri de birlikte yememiştir.
Efendimiz akşam yemeğini tavsiye etmiş, bir avuç hurma bile yense akşam yemeğinin yenmesini emretmiştir. “Akşam yemeğini terk etmek, ihtiyarlığa yol açar.” (Tirmizi, İbni Mace)
Peygamber Efendimiz yemekten sonra hemen uyumayı yasaklardı. Böyle yapmanın kalbi kararttığından bahsedilmiştir. Doktorları sağlığı korumak isteyenlere tavsiyeleri arasında akşam yemeğinden sonra birkaç adım (yüz adım) yürümek, hemen yemeğin arkasından uyumamak da vardır.
Peygamber Efendimiz, yemeğin üzerine su içmemiştir. Yemeğin üzerine su içmek yemeği bozar. Özellikle soğuk veya sıcak daha da zararlıdır.
PEYGAMBER EFENDİMİZ VE SAĞLIKLI BESLENME
Sevgili Peygamberimiz (s.a.s), yaşadığı dönemde yetersiz beslenmenin zararına olduğu gibi aşırı beslenmenin de zararına dikkat çekmiştir.
“İnsanoğlunun midesini doldurmasından daha zararlı bir şey yoktur. Kişiye belini doğrultacak kadar yemek yeter.”
Peygamberimiz sağlığına çok dikkat ederdi. Yediklerini özenle seçer, çevresine de faydalı yiyecekleri tavsiye ederdi.
Tavuk eti: “Peygamber Efendimiz tavuk etini yerdi. Ben tavuk eti yediğini gördüm.”(Ebu Musa)
Üzüm ve kavun: “Peygamber Efendimiz yemişlerden üzümle kavunu severdi.” (Ümeyyi ibni Zeyd)
Ayva: “Rasulullah (s.a.s)’in yanına girmiştim. Elinde ayva vardı. Bana “Ey Talha! Şunu al, ye! Çünkü bu kalbe rahatlık verir.” buyurdular. (Talha r.a)
Bal: Peygamberimiz buyurdu ki: “Kur’an’dan ve baldan şifa edinin.” (Hayseme bin Esved)
Zeytinyağı: Peygamberimiz buyurdu: “Zeytinyağıyla deva edinin. O, mübarek ağacın yemişinde hasıl olur, yani zeytin ağacının. (Ukbeti ibni Amir)
Bol su içmek: Peygamberimiz buyurdu ki: “İçeceklerin üstünü dünyada ve ahirette dahi sudur.” (Abdullah bin Büreyde)